1 - 3 μηνών
Τα μωρά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής τους κοιμούνται περίπου 16 ώρες την μέρα. Αυτές χωρίζονται εξίσου μέσα στη μέρα και τη νύχτα. Τα περισσότερα μωρά μαθαίνουν να ξεχωρίζουν τη μέρα από τη νύχτα από τη 10η βδομάδα της ζωής τους. Προς τα τέλη του 3ου μήνα τα μωρά κοιμούνται περισσότερες ώρες την νύχτα και μειώνουν τους σύντομους ύπνους μέσα στην ημέρα.
3 - 6 μηνών
Το μωρό σας πλέον πρέπει να μειώσει την ποσότητα του ύπνου του στις 14 ώρες. Είναι επίσης μια σημαντική περίοδος όπου οι γονείς μπορούν να επηρεάσουν το πότε θα κοιμηθεί το μωρό τους και μία καλή ευκαιρία εκπαίδευσης ύπνου.
6 - 12 μηνών
Σε αυτή την περίοδο συναντάμε αλλαγές στις ισορροπίες ανάμεσα στον νυχτερινό και στον ύπνο ημέρας. Στους 9 μήνες τα μωρά χρειάζονται έναν υπνάκο το πρωί και έναν το απόγευμα. Ο νυχτερινός ύπνος γίνεται χωρίς ξυπνήματα ώστε οι γονείς να μπορούν να κάνουν περισσότερα πράγματα με το μωρό και να κοιμούνται και οι ίδιοι χωρίς διακοπές.
1 - 3 ετών
Στη μέση αυτής της περιόδου τα περισσότερα μωρά μεταθέτουν τον πρωινό τους ύπνο προς το μεσημέρι. Ο ύπνος αυτός διαρκεί συνήθως 1.5-2 ώρες και μπορούν να παραλείψουν τον απογευματινό. Στην ηλικία των 3 ετών η διάρκεια του ύπνου μειώνεται ξανά περίπου στη 1 ώρα ενώ ο βραδινός ύπνος μπορεί να είναι 11ωρος και να διευκολύνει τη ζωή των γονιών.
3 - 6 ετών
Γύρω στα μισά αυτής της περιόδου και εφόσον τα παιδιά κοιμούνται καλά τη νύχτα, σταματούν εντελώς να κοιμούνται κατά τη διάρκεια της μέρας.
Ποια είναι τα φυσιολογικά στάδια ανάπτυξης του ύπνου σε ένα παιδί
0 - 6 μηνών
Τα μωρά αυτή την χρονική περίοδο:
• Αναπτύσσονται πολύ γρήγορα
• Κοιμούνται περισσότερο
• Τις πρώτες μέρες της γέννησης τους δεν μπορούν να διακρίνουν τη μέρα από τη νύχτα
• Ο ρυθμός που κοιμούνται και ξυπνούν επηρεάζεται έντονα από την πείνα τους
• Τρώνε περισσότερο από την πρώτη κιόλας εβδομάδα έως και τον 3ο μήνα
• Τους πρώτους 2 μήνες διαχωρίζει τη μέρα από τη νύχτα
• Στους 3 μήνες δέχεται όλο και περισσότερα ερεθίσματα από το περιβάλλον και αρχίζει να αντιλαμβάνεται μηνύματα από τους γονείς
6 - 12 μηνών
Τα μωρά αυτή την χρονική περίοδο:
• Ξεκινούν τις στερεές τροφές (δεν χρειάζονται πια το νυχτερινό γεύμα και δεν ξυπνούν από την πείνα τους)
• Τους δημιουργείται το άγχος του αποχωρισμού
• Αναπτύσσουν κοινωνική συναίσθηση (προτού την προφτάσει η μνήμη)
• Γνωρίζουν πότε φεύγει κάποιος από τον χώρο αλλά δεν μπορούν να γνωρίζουν ότι θα επιστρέψει
• Γύρω στους 6 μήνες εμφανίζεται η οδοντοφυΐα
• Μεταξύ 6-9 μηνών γίνονται ιδιαίτερα κινητικά
• Γύρω στους 12 μήνες είναι πιθανό να στέκονται όρθια στην κούνια τους
1 - 6 ετών
Τα μωρά αυτή την χρονική περίοδο:
• Αρχίζουν να περπατάνε
• Όταν προσπαθήσετε να τα βάλετε για ύπνο πιθανόν να τρέχουν μακριά σας
• Σκαρφαλώνουν στην κούνια τους
• Γύρω στα 2 έτη αρχίζουν να βλέπουν εφιάλτες ή να παραμιλούν στον ύπνο τους
• Γύρω στα 2,5 έτη βγάζουν τις πάνες κατά τη διάρκεια της μέρας
• Γύρω στα 3,5 έτη μένουν στεγνά κατά τη διάρκεια της νύχτας
• Γύρω στα 4 έτη γίνονται οι εφιάλτες πιο έντονοι αλλά το ξεπερνούν
• Μόλις ξεκινήσουν το σχολείο όλα τα παιδιά έχουν εγκαταστήσει πλήρως τους κιρκαδικούς ρυθμούς και σιγά σιγά αποκτούν καλές συνήθειες ύπνου
Πώς θα καταλάβετε ότι το μωρό σας νυστάζει ή είναι κουρασμένο (0-3) μηνών
Σημάδια νύστας:
Τα μωρά τους πρώτους μήνες εκφράζονται μέσα από κινήσεις σώματος και προσώπου. Υπάρχουν όμως μερικά σημάδια από τα οποία καταλαβαίνουμε εάν το μωρό μας νυστάζει ή είναι κουρασμένο:
• Κοιτάζει ανέκφραστα το κενό
• Κλαψουρίζει και κλαίει με το παραμικρό
• Χασμουριέται και τεντώνεται συνέχεια
• Χάνει το ενδιαφέρον για παιχνίδια ή ανθρώπους
• Είναι ήσυχο και ακίνητο
• Τρίβει τα μάτια ή τραβά τα αφτιά του
• Αποστρέφει το κεφάλι του από κινούμενα αντικείμενα ή ανθρώπους, συχνά για να το κρύψει στο στήθος σας
Καθιερώστε μία διαδικασία ύπνου ώστε το μωρό σας να αποκοιμιέται χωρίς τη δική σας βοήθεια, επαφή, φωνή ή ακόμη και παρουσία. Τα μωρά που μαθαίνουν να κοιμούνται μόνα τους σε αυτή την ηλικία είναι σωματικά ικανά να κοιμούνται τη νύχτα χωρίς να ξυπνούν για φαγητό.
Πώς να βοηθήσετε το μωρό σας να ξεχωρίζει τη μέρα από τη νύχτα (0-3 μηνών)
Στη διάρκεια της ημέρας:
• Όταν είναι ξύπνιο απασχολείται το με έντονες δραστηριότητες και « συζητήσεις»
• Μη κλείνετε τις κουρτίνες
• Μη κάνετε λιγότερο θόρυβο
• Βγάζετε το αρκετές βόλτες στον καθαρό αέρα
• Για ημερήσιους ύπνους βάλτε το να κοιμάται σε ένα δωμάτιο με λίγο φως και όχι απομονωμένο από τους ήχους του σπιτιού
Στη διάρκεια της νύχτας:
• Κλείστε τις κουρτίνες και τα παντζούρια
• Μη κάνετε θόρυβο
• Βεβαιωθείτε ότι το δωμάτιο έχει τη σωστή θερμοκρασία
• Όταν το ταΐζετε να είστε πολύ ήσυχη και σύντομη
• Μη παίζετε και μη του μιλάτε
• Μην ανάψετε τα φώτα για κανένα λόγο όταν κοιμάται
• Υιοθετήστε μια διαδικασία ύπνου που θα περιλαμβάνει την αλλαγή από τα ρούχα της ημέρας με τις πυτζάμες
Πως μπορείτε να δημιουργήσετε μια εύκολη διαδικασία ύπνου (0-3 μηνών)
Μία καλή διαδικασία ύπνου είναι η βάση στην οποία χτίζονται τα θεμέλια των σωστών συνηθειών ύπνου για όλη τη ζωή.
Κανόνες διαδικασίας ύπνου:
• Ορίστε την ώρα ξεκινήματος ώστε να ταιριάζει στο πρόγραμμα της οικογένειας
• Σύμφωνα με το ωράριο του παιδικού σταθμού ή του σχολείου (αν πηγαίνει) σκεφτείτε τι ώρα θέλετε να ξυπνά το παιδί σας. Κινηθείτε γύρω από ένα ιδεατό 11ωρο ύπνου και ρυθμίστε ανάλογα τη διαδικασία
• Συζητήστε με τον σύντροφο σας αν θα εμπλακείτε στη ρουτίνα ο ένας ή και οι δυο σας
• Παραμείνετε ήρεμη, χαλαρή και συγκεντρωμένη
• Δώστε ξεκάθαρα όρια στο παιδί σας
• Κάνετε ευχάριστη τη διαδικασία ώστε το παιδί σας να ανυπομονεί να πάει για ύπνο
Συνταγή για επιτυχημένη διαδικασία:
• Μπάνιο
• Μασάζ
• Χαλαρωτική μουσική
• Πιτζάμες
• Διάβασμα παραμυθιού
• Αγκαλιά και φιλί για καληνύχτα
Πόσες φορές και πόσες ώρες πρέπει να κοιμάται ένα μωρό ανάλογα με την ηλικία του
0 - 3 μηνών
Κοιμάται περίπου κάθε 2 ώρες. Στους 3 μήνες φτάνει κατά μέσο όρο στις 5 ώρες
3 - 6 μηνών
Το διάστημα μεταξύ των ύπνων θα μεγαλώσει στις 3 ώρες ή και περισσότερο, που σημαίνει ότι θα κοιμάται τρείς με τέσσερις φορές στη διάρκεια της μέρας
6 - 9 μηνών
Τρείς ημερήσιοι ύπνοι: 2 των 45 λεπτών ο καθένας, το πρωί και αργά το απόγευμα και ένας γύρω στο μεσημέρι που θα διαρκεί 90 λεπτά. Στους 9 μήνες ο συνολικός χρόνος ημερήσιου ύπνου φτάνει κατά μέσο όρο τις 3 ώρες
9 - 12 μηνών
Θα μειωθούν στους δύο: καταργείτε ο ύπνος αργά το απόγευμα και απομένει ένας 45λεπτος το πρωί και ένας 1-1.5 ώρας μετά το φαγητό. Στους 12 μήνες ο μέσος όρος θα είναι γύρω στις 2.5 ώρες
12 μηνών και άνω
Καταργείται ο πρωινός και μένει ο μεσημεριανός. Ο μέσος όρος ημερήσιου θα πρέπει να φτάνει τις 2 ώρες.
2 - 3 ετών
Ένας ύπνος μέσα στη μέρα είναι αρκετός. Μέχρι τα 3 έτη δεν θα χρειάζεται καν να κοιμάται μέσα στη μέρα. Αποφύγετε τον ύπνο αργά το απόγευμα ώστε να μην επηρεάζεται ο νυχτερινός. Μεταξύ 2-3 ετών ο μέσος όρος ημερησίου είναι γύρω στη 1 ώρα
Άρθρο: Στέλιος Μαντούδης, αναπτυξιακός εργοθεραπευτής
Το διαβάσαμε εδώ